ПОЛЬШИЙН ТҮР ОРШИН СУУХ ЗӨВШӨӨРӨЛ, ҮНЭМЛЭХИЙН ТУХАЙ

БНПУ-ын түр оршин суух зөвшөөрлийг хэрхэн авах вэ?                                                                                                                                                                           
БНПУ-д 3 сараас дээш хугацаагаар оршин суухаар төлөвлөж буй гадаадын иргэн түр оршин суух зөвшөөрөл хүссэн өргөдөл гаргаж болно. Түр оршин суух зөвшөөрлийг дээд тал нь 3 жилээр олгох бөгөөд хэрэв зөвшөөрөл хүссэн үндэслэл нь богино хугацаанд оршин суух үндэслэлтэй болохыг харуулж буй бол зөвшөөрлийн хүчинтэй хугацаа түүнээс богино байж болно.                                                                                                                                                                           
• Түр оршин суух зөвшөөрлийн хугацааг сунгах боложгүй. Хэрэв гадаадын иргэн БНПУ-д үргэлжлүүлэн үлдэхийг хүсвэл шинээр зөвшөөрөл авах хүсэлт гаргах ёстой.
• Гадаадын иргэн Польшид хууль ёсны дагуу оршин суухыг зөвшөөрсөн өөр хүчин төгөлдөр баримт бичиг (тухайлбал, өөр түр оршин суух зөвшөөрөл, байнгын оршин суух зөвшөөрөл эсвэл Европын холбоонд удаан хугацаагаар оршин суух зөвшөөрөл) аваагүй бол түр оршин суух зөвшөөрлийн хугацаа дуусахаас өмнө БНПУ-аас гарах ёстой.

Түр оршин суух өргөдөл өгөх газрууд                                                                                                                                                                                                            
Гадаадын иргэдийн түр оршин суух зөвшөөрөл хүссэн өргөдлийг хянаж, хууль ёсны болгох журам нь БНПУ-ын Мужийн албаны /Urzędzie Wojewódzkim/- гадаадын иргэдийн асуудал хариуцсан хэлтэст хамаарагдана. Түр оршин суух зөвшөөрөл хүссэн өргөдлийг тус гадаадын иргэний оршин суугаа газрын эрх бүхий Мужийн албанд, тухайлбал, хэрэв гадаадын иргэн Варшав хотод оршин суух бол Мазовецкие мужийн албанд өргөдөл гаргах ёстой.                                       
Түр оршин суух зөвшөөрөл хүссэн гадаадын иргэнээс хурууны хээг нь авч, оршин суух үнэмлэхэд нь тусгана.

Өргөдөл шийдвэрлэх хугацаа                                                                                                                                                                                                                          
Түр оршин суух зөвшөөрөл олгох тухай хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны хувьд тухайн нутаг дэвсгэрт хүсэлтийг шийдвэрлэх эцсийн хугацаа нь 60 хоног бөгөөд дараах үйл явдлуудын сүүлийн тохиолдлоос эхлэн тооцогдоно:
• Гадаадын иргэнийг биечлэн ирүүлэхээр дуудагдсаны дараа өөрийн биеэр өргөдлөө өгөх,
• Албан ёсны доголдолд өргөдөлөө гаргах, эсвэл дутуу бичиг баримтуудыг нөхөх;
• Өргөдөлд тусгагдсан мэдээллийг баталгаажуулахад шаардлагатай бичиг баримтыг гадаадын иргэн гаргаж өгөх, мужийн албанаас тогтоосон тэдгээрийг ирүүлэх эцсийн хугацаанд амжиж ирүүлэгүй байх,

Бүрдүүлэх үндсэн бичиг баримтууд                                                                                                                                                                                                                
Түр оршин суух зөвшөөрөл хүсэхэд шаардлагатай үндсэн баримт бичгийн жагсаалт:
• Зааврын дагуу бөглөсөн түр оршин суух зөвшөөрөл хүссэн өргөдөл (Тухайн мужаас хамаарч нэг эсхүл хоёр хувь байж болно)
• Сүүлийн 3 сарын дотор авхуулсан 4 ширхэг өнгөт цээж зураг (шаардлагад нийцсэн байх)
• Хүчинтэй аялалын бичиг баримт (тэмдэглэгээ бүхий бүх хуудасны 2 хувь хуулбар, эх хувийг нь шалгах зорилгоор хамт байлгах)
• Тэмдэгтийн хураамж төлсөн тухай баталгаа
• Тухайн төрлийн түр оршин суух зөвшөөрөлд шаардагдах үндсэн бичиг баримтууд (тухайлбал, ажлын газрын тодорхойлолт, сургуулийн тодорхойлолт гэх мэт)      
Гадаадын иргэн БНПУ-д оршин суух зорилгоос хамааран нэмэлт бичиг баримт бүрдүүлэх шаардлагатай.

Төлбөр                                                                                                                                                                                                                                                                  
Түр оршин суух зөвшөөрөл олгох хүсэлтийг шалгах тэмдэгтийн хураамж нь өргөдөл гаргасан үндэслэлээс хамааран 340 эсвэл 440 злот байна. Өргөдөл гаргагчын хүсэлтээр сөрөг шийдвэр гарсан тохиолдолд хураамжийг буцаан олгоно.
Эерэг шийдвэр гарсан тохиолдолд оршин суух үнэмлэх олгоход нэмэлт 100 злот төлөх шаардлагатай. 
Төлбөрийг өргөдөл гаргаж буй Мужийн албаны Гадаад иргэдийн асуудал хариуцсан хэлтэсийн кассанд бэлнээр эсхүл албаны дансанд бэлэн бусаар шилжүүлж болно.

Давж заалдах журам                                                                                                                                                                                                                                          
Түр оршин суух зөвшөөрлийг захиргааны шийдвэр хэлбэрээр олгоно. Шийдвэрийг хүлээн авсны дараа шийдвэрт тухайн гадаадын иргэний овог, нэр гэх мэт мэдээллүүд буруу агуулагдаагүй эсэхийг шалгах хэрэгтэй. Нэр, овог, төрсөн огноо гэх мэт мэдээллүүд алдаатай гарсан тохиолдолд бичгийн алдааг засах шаардлагатай.
Мужийн шийдвэрт сэтгэл дундуур байгаа гадаадын иргэн шийдвэр гаргасан мужаараа дамжуулан Варшав дахь Гадаад иргэдийн асуудал эрхэлсэн газрын даргад гомдол гаргах боломжтой. Харин энэхүү давж заалдах гомдлыг шийдвэр гарснаас хойш 14 хоногийн дотор бичгээр гаргах ёстойг анхаарна уу.
Гадаадын иргэн Гадаад иргэдийн асуудал эрхлэх газрын даргын шийдвэрийг хүлээн авсан өдрөөс хойш 30 хоногийн дотор захиргааны хэргийн шүүхэд гомдол гаргаж болно.

Oршин суух үнэмлэх                                                                                                                                                                                                                                          
Оршин суух үнэмлэх нь БНПУ-д байх хүчинтэй хугацаандаа гадаадын иргэний үнэмлэхийг баталгаажуулсан баримт бичиг юм. Энэхүү баримт бичиг (гадаад паспортын хамт) нь визгүйгээр БНПУ-ын хилээр олон удаа нэвтрэх, мөн Шенгений бүсийн бусад орнуудад 180 хоногийн дотор 90 хоногоос дээшгүй хугацаагаар нэвтрэх, оршин суух эрх олгоно.
Оршин суух үнэмлэхэд гадаадын иргэний дараах мэдээллийг оруулсан байна. Үүнд:
1.    Эзэмшигчийн овог, нэр,
2.    Төрсөн газар болон огноо,
3.    Байнгын болон түр оршин суух газрын бүртгэлийн хаяг,
4.    Иргэний харьяаллын мэдээлэл,
5.    Хүйс,
6.    Өндөр болон нүдний өнгө,
7.    PESEL дугаар,
8.    Олгогдсон зөвшөөрлийн төрлийн мэдээлэл,
9.    Шинжлэх ухааны судалгаа явуулах зорилгоор түр оршин суух зөвшөөрөл олгосон бол "эрдэмтэн" гэсэн тайлбар,
10.     Судалгаа хийж удаан хугацаагаар оршин суух зорилгоор түр оршин суух зөвшөөрөл олгосон бол „судлаач” гэсэн тайлбар,
11.    Хэрэв суралцах зорилгоор түр оршин суух зөвшөөрөл олгосон бол "оюутан" гэсэн тайлбар,
12.    Хэрэв түр оршин суух зөвшөөрлийг Дотоод хэргийн сайдын баталсан зохион байгуулагчид дадлага хийх зорилгоор олгосон бол „дадлагажигч” гэсэн тайлбар,
13.    EVS хөтөлбөрт хамрагдах зорилгоор түр оршин суух зөвшөөрөл олгосон бол "сайн дурын ажилтан" гэсэн тайлбар,
14.    Хэрэв түр оршин суух зөвшөөрөл нь өндөр ур чадвар шаардсан мэргэжлээр ажил гүйцэтгэх зорилгоор олгосон бол "ЕХ-ны цэнхэр карт" гэсэн тэмдэглэгээ,
15.    Польш улсад ажиллах зөвшөөрөлтэй эсвэл хөдөлмөр эрхлэх зөвшөөрөлтэй байх үүргээс чөлөөлөгдсөн гадаадын иргэнд зөвшөөрөл олгосон тохиолдолд "хөдөлмөрийн зах зээлд нэвтрэх" тайлбар,
16.    Аж ахуйн нэгжийн дотоод томилолтын дагуу ажил гүйцэтгэх зорилгоор гадаадын иргэнд зөвшөөрөл олгосон тохиолдолд "ICT" гэсэн тайлбар,
17.    Удирдах ажилтан, мэргэжилтэн, дадлагажигчийг аж ахуйн нэгжийн дотоод томилгооны дагуу удаан хугацаагаар ажиллуулах зорилгоор түр оршин суух зөвшөөрөл олгосон бол "хөдөлгөөнт-ICT" гэсэн тайлбар,
18.    Европын Холбоонд удаан хугацаагаар оршин суух зөвшөөрөл авсан гадаадын иргэнд өндөр ур чадвар шаардсан мэргэжлээр ажиллахын тулд түр оршин суух зөвшөөрөл олгосон тохиолдолд "ЕХ-ны Цэнхэр картны хуучин эзэмшигч" гэсэн тайлбар,
19.    Улирлын чанартай ажилд түр оршин суух зөвшөөрөл олгосон бол "улирлын чанартай ажил" гэсэн тайлбар,
20.    Хурууны хээ,
21.    Үнэмлэх олгосон байгууллагын нэр,
22.    Үнэмлэх олгосон огноо,
23.    Үнэмлэх дуусах огноо,
24.    Гадаад иргэний цээж зураг.

Оршин суух карт алдагдсан, солих тохиолдолд                                                                                                                                                                                            
Оршин суух картыг дараах тохиолдолд солих шаардлагатай. Үүнд:
• Картанд орсон мэдээллүүд өөрчлөгдсөн,
• Карт эзэмшигчийн гадаад төрх танихад мэдэгдэхүйц хүндрэл учруулахаар өөрчлөгдсөн,
• Карт гэмтсэн,
• Карт алдагсан /жижээ нь хулгайлагдсан/,
• ЕХ-нд удаан хугацаагаар оршин суух зөвшөөрөл олгохтой холбогдуулан олгосон оршин суух карт эзэмшигчийн олон улсын хамгаалалтыг Польш Улс хариуцах болсонтой холбогдуулж гэх зэрэг.

Оршин суух картыг солих хүсэлтийг солих шалтгаан гарснаас хойш 14 хоногийн дотор гаргана.
Өөр оршин суух карт олгох тухай өргөдлийг одоогийнхоо оршин суух үнэмлэхний картын хугацаа дуусахаас 30-аас доошгүй хоногийн өмнө гаргаж өгөх ёстой.
Оршин суух картаа үрэгдүүлсэн гадаадын иргэн энэ баримтыг үрэгдүүлсэн (жишээ нь хулгайд алдсан) өдрөөс хойш 3 хоногийн дотор карт олгосон Мужийн албанд мэдэгдэх ёстой.

Төлбөр                                                                                                                                                                                                                                                                  
Оршин суух карт олгох, солихтой холбоотой тэмдэгтийн хураамж дараах байдалтай байна. Үүнд:
•    Оршин суух карт олгох, солих – 100 злот /хөнгөлөттэй төлбөрөөр 50 злот/
•    Картаа үрэгдүүлсэн, гэмтээсэн тохиолдолд оршин суух картыг солих – 200 злот
•    Гадаадын иргэн оршин суух үнэмлэхээ дахин үрэгдүүлсэн, гэмтээсэн тохиолдолд – 300 злот